Het stoort me, dat ik zo ‘losgezogen’ ben van de realiteit.
Het is alsof ik met dit Abstract Painting meer outward going ben.
En ik vraag me af of de realiteit – hoe paradoxaal dit ook mag klinken – juist niet meer richting het innerlijke zelf ( Zelf) gaat?
Ik mis ook de ‘tevredenheid‘, die altijd ( bij mij) ontstaat als ik door alle moeite ben heen gegaan om de werkelijkheid ( als het ware) in materie ( verf) uit te drukken.
Zo ver als mijn visie nu reikt, denk ik dat alle dingen die er in het leven toe doen, vaak onderhevig zijn aan een paradox.
Ze denk ik te weten, dat schilderen naar de werkelijkheid (en deze werkelijkheid is gebonden aan de wetten van vorm/afmetingen en kleur) de toegangspoort is tot de ‘werkelijkheid achter de werkelijkheid.” Dat je als het ware de weerbarstigheid van de realiteit met haar vaste materie nodig hebt om daar te komen waar de waarheid onaantastbaar is.
Ik heb altijd gezien dat dit ‘aardse’ ( in de breedste zin van het woord) noodzakelijk is om de spirituele dimensie te betreden.
Kan het zo zijn, dat de ‘abstracte kunst’ zichzelf deze stappen ontneemt en daardoor in het aardse ( wat uiteindelijk een beperkte werkelijkheid is) blijft steken?
En dat daarom de diepe bevrediging achterwege blijft, omdat je als mens nooit ’thuiskomt?’
Ik beseft de boutheid van mijn uitspraken.
Het is in alle eerlijkheid dat ik ze stel.
Tegelijkertijd blijf ik een open mind houden.
Daar vraagt dit experiment om.
Er is een experiment met apen geweest, zo hoorde ik eens.
Een kunstenaar en een aap maakten gezamenlijk een werk. Een abstract schilderij. Om de beurten zetten ze een streek met verf. Wat bleek? De aap ging net zolang door met het zetten van een streek ( als het haar/zijn beurt was) totdat de compositie volmaakt was.
Hiermee leek men aan te tonen, dat primaten als apen gevoel voor compositie hebben.
Grappig: in deze les krijgen we de opdracht: ‘Set yourself free!‘ (en: ‘What we are trying to do, is to set ourselves free.‘)
Hé, dat sluit aan bij wat ik gisteren in mijn blog schreef over Harold Speed.
De ( impressionistische) schilder/mens die (totale) vrijheid nastreeft.
Hoe zit het hier met de paradox?
**
In het atelier:
Ik verveel me! Het kan me niet boeien, ik ga door. Kijken wat er komt.
Het is net als bij elk ander schilderij; er komt dat moment waarop je ‘weet,‘ dat je nu moet stoppen.
Ik heb deze eerste fase met een heel brede varkensharenpenseel opgezet. No.26
Nu eerst drogen en ik weet nu al, dat ik morgen met een kleinere penseel verder zal gaan. Meer kleine toetsen aanbrengen. Zoals het nu is, heeft het schilderij behoefte aan spanning; grote vlakken tegenover kleine vlakken.
Het is jammer, dat in deze online lessen geen aandacht gegeven wordt aan zoiets als compositie leer.
Some of you asked me about composition. I don’t really want to bog you down with a bunch of rules or concepts right now. I will suggest that you look at compositions of master painters you admire. Think about how they are using space and see if you have done similar things in your own work. Realize that many of the guidelines about composition have history and meaning.
Linda ten Dam ( oud-cursist) was zo vriendelijk mij een aantal titels van boeken te sturen, die zij in haar eigen (mooie) ontwikkeling heeft gebruikt.
Ik was het boek dat Linda aanbeveelt – Painting Realistic Abstract – al eerder tegen gekomen; bij de recensies van Bol.com lijkt het dat in het boek juist wel aandacht wordt besteedt aan compositie e.d.
Kees van Aalst is een uitmuntende Nederlandse aquarellist.
Ik denk; ‘Ik moet maar eens op internet op zoek gaan naar compositieleer.’
En wat vindt ik! Kunstacademie Haarlem Leiden:
Aan een echte compositieleer lijkt niemand zich nog te wagen in de westerse kunst. Klassieke regels zijn losgelaten.
In onze decennia koos men voor vrijheid. In de academies werden de klassieke gipsmodellen stukgeslagen. Excel-
leren door “maar wat aan te rotzooien” was de gave van Karel Appel. Vrije composities werden mode en het credo van
abstracte kunst. Het Institute for Contemporary Arts in Londen exposeerde in 1957 schilderijen van de door Desmond
Morris getrainde chimpansee Congo. Op een veiling in 2005 bracht Congo’s werk meer op dan werken van Renoir en
Warhol. Vrij, vogelvrij en vrijblijvend liggen soms dicht bij elkaar.
Compositie is alles en alles is compositie. Als we ervoor kiezen dat compositie in de kunst alles is wat met de samen-
stelling van een werk te maken heeft, kunnen we het begrip misschien weer inhoud geven. Ik ga het proberen.
Compositie door Chimpansee Congo (1957)
Hier kan ik wel wat uit halen.
En dan – als toegift van al het denken en doen, zie ik bij een van mijn mede cursisten ( Ira Prussat, Duitsland) een prachtig werk.
Wat maakt dit nu zo mooi?