Naar aanleiding van de muziek van Leonard Cohen ga ik wat zangers en musici tekenen. Het is te veel gevraagd om al te lang mensen te tekenen ‘die ik niet zou willen tekenen.’ Het was een interessant project en misschien kom ik er tussen door nog eens op terug.
Iemand stuurde mij als reactie op dit project de volgende e-mail:
Lang heb ik nagedacht over jouw opmerking dat we allemaal toch een vijandsbeeld nodig hebben. Dat jij onvriendelijke mannen aan het tekenen bent en dat je daarmee ook de goede kant(en) van hun ervaart, doet me erg denken aan een boeddhistische meditatie over liefdevolle vriendelijkheid. Je begint in meditatie met liefdevolle vriendelijkheid aan jezelf te geven, daarna aan een vriend, iemand met wie je geen emotionele boekhouding hebt, een vijand en uiteindelijk de hele wereld. Doel van de meditatie is dat je gaat ervaren dat we allemaal aan elkaar gelijk zijn; de één niet beter dan de ander en dat de kern van ieder goedheid is. Dit staat niet in de weg, dat je de daden van iemand mag afwijzen en veroordelen. Interessant vond ik om te realiseren dat de grote mannen als Gandhi en Mandela juist grote invloed hebben gehad, omdat ze geen vijandsbeeld hadden; slechts een ideaal dat ze nastreefden. Zeker bij Mandela is mooi te zien, dat in de periode dat hij wel geweld en een vijand had, zijn daden juist tot extremere vormen van geweld van het Apartheidsregime leiden.
Wordt ik getest? Door de week alle werklui nog aan de gang en dan nu in het weekend – terwijl ik mij verheug op stilte – gaat in het nieuwe huis een huis verderop iemand de hele ochtend schuren! Een constant gedreun. Eens zal het klaar zijn, hou ik mij voor.
Joey wilde met zijn mond open poseren. Een aantal mede-tekenaars protesteerden. Hij hield stug vol. Uiteindelijk was het heel interessant. De clou is, dat je volkomen moet vergeten (wat je in feite altijd doet als je tekent/schildert) dat je een mond aan het tekenen bent; je geest helemaal leeg maken van taal en namen geven en alleen maar de lijnen tekenen zoals je ze ziet. De uitnodiging is los te laten wat je weet en totaal en compleet waar te nemen zonder iets te benoemen. Dit is de staat van zijn van iedere goede tekenaar/schilder.